حجاب در اسلام
آیات مربوط به کلمه حجاب که در سوره های مبارکه « اعراف، اسراء، مریم، احزاب، صاد، فصلت،شوری و مطففین» آمده استنباط می شود که حجاب به معنای پرده و حائل است که حتّی در بعضی آیات وجود این پرده نامرئی است و معنای مجازی دارد. اینک برای روشن شدن مطلب آیات مربوط را در ذیل از دیدگاه علامه طباطبایی مورد بحث قرار می دهیم.
علامه طباطبایی در المیزان در خصوص این هشت مورد چنین بیان می کند:
1 ـ سوره مبارکه اعراف، آیه شریفه 46: “وَبَینَهُمَا حِجَابٌ وَعَلَى الْأَعْرَافِ رِجَالٌ یعْرِفُونَ کُلًّا بِسِیمَاهُمْ” : میان آن دو دسته (بهشتی ها و جهنمی ها) پرده ای خواهد بود و بر اعراف مردانی هستند که هر یک از آن دو دسته را از چهره هایشان می شناسند. در این آیه حجاب همان اعراف است، همان مکان مرتفعی که میان دوگروه بهشتیان ودوزخیان کشیده می شود. (طباطبائی،1374 :ج8،ص169 )
2ـ سوره مبارکه اسراء، آیه شریفه 45 : “وَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ جَعَلْنَا بَینَکَ وَبَینَ الَّذِینَ لَا یؤْمِنُونَ بِالْآخِرَه حِجَابًا مَسْتُورًا” :و وقتی که قرآن را می خوانی بین تو و بین کسانی که به آخرت ایمان نمی آورند حجاب، سترکننده ای قرار می دهیم. در این آیه حجاب به معنای پرده هایی است اما منظور پرده لجاجت و تعصب و خودخواهی و غرور و جهل ونادانی است که حقایق قرآن را از دیدگاه فکر و عقل آنها پنهان می داشت و به آنها اجازه نمی داد حقایق روشنی هم چون توحید و معاد و صدق دعوت پیامبر (صلی الله علیه و اله و سلم) را درک کنند. (همان، ج13، ص192و 191 )
حجاب در شریعت حضرت ابراهیم علیه اسلام
درآیین مقدس حضرت ابراهیم(علیه السلام) مسأله پوشش زنان، حائز اهمیت بوده است.درکتاب تورات چنین می خوانیم: «رفقه» چشمان خود را بلند کرده و اسحاق را دید و از شتر خود فرود آمد، زیرا از خادم پرسید : این مرد کیست که درصحرا به استقبال ما می آید؟ خادم گفت:آقای من است.پس برقع خود را گرفته، خود را پوشانید .» (سفرپیدایش، باب 24، فقره 64 و 65).
(به گفته مرجع مذهبی یهودیان ایران «خاخام اوریل داودی»، منشأ و وجوب حجاب درشریعت یهود، مستند به همین فقره است). از این بیان روشن می شود که پوشش زن در مقابل نامحرم در شریعت حضرت ابراهیم ( علیه السلام) وجود داشته است؛ زیرا «رفقه» در مقابل اسحاق که به او نامحرم بود، ازشتر پیاده شد و خود را پوشاند تا چشم اسحاق به او نیفتد.
حجاب از دیدگاه یهود
رعایت حجاب، عفت و پاکدامنی از دستورهای اکید دین یهود است و از جمله مواردی است که از قدیم الایّام به دقت رعایت می شده است. رواج حجاب از میان یهود به گونه ی مشهود و مورد تائید مورخین است که بسیاری از مورخین و اندیشمندان رعایت حجاب در اقوام دیگر مثل عرب و ایران … را در اثر ارتباط آنها با ملت یهود می دانند و نه تنها از مرسوم بودن حجاب در بین زنان یهود سخن گفته اند، بلکه به سخت گیری های زیاد آنان در این باب بسیارگفته اند:
«گرچه پوشش در بین اعراب مرسوم نبوده و اسلام آن را بوجود آورد ولی در ملل غیر عرب به شدیدترین شکل رواج داشت. در ایران و در بین یهود و ملتی که از فکر یهود پیروی میکردند، حجاب به مراتب شدیدتر از آنچه در اسلام می خواست وجود داشت». (اشتهاردی، 1358:ص 50) . رعایت حجاب از دیدگاه تورات بدیهی بوده است و به اشکال مختلف به آن اشاره شده و ارزش حجاب را تا حدی دانسته که در موردی برای تنبیه زنان خطاکار، دستور به بازکردن موقتی حجاب آنها داده است. (تورات، سفر اعداد، باب5، فقره 18 )
در بسیاری از موارد دیگر نیز به رعایت حجاب در کتاب مقدس اشاره گردیده است.
در تورات خداوند در مورد اهمیّت پوشش خاص زنان و مردان وتشبیه مرد و زن به یکدیگر را نهی کرده و چنین فرموده است:
«زن، لوازم و لباس مرد را به کار نبرد و مرد لباس زن را نپوشد. زیرا هرکس این کارها را می کند، در نظر خدای خالقت مکروه و ناپسند است». (همان، سفر تثنیه باب 22، فقره 5)
حجاب در شریعت عیسی علیه اسلام
در مسیحیت ـ همانند ادیان زردشت و یهود ـ حجاب امری معمول و مورد تأیید است. مسیحیت نه تنها احکام شریعت یهود در مورد حجاب را تغییر نداد، بلکه در برخی موارد، از آن قدم فراتر نهاد؛ و با سخت گیری بیشتری وجوب حجاب را مطرح ساخت، زیرا در شریعت یهود تشکیل خانواده و ازدواج امری مقدس شمرده می‌شد. و طبق نوشته ویل دورانت، در کتاب «تاریخ تمدن»: ازدواج در سن 20 سالگی اجباری بود. اما دردیدگاه مسیحیت، تجرد مقدس شمرده شده است؛ از این رو، جای هیچ شبهه ای باقی نخواهد ماند که برای از بین بردن زمینه تحریک و تهییج جنسی، این مکتب، زنان به رعایت پوشش، عفت کامل و دوری از هرگونه آرایش و تزیین، به صورت شدیدتری فرا خوانده شده‌اند. البته در تعالیم مسیحیت تأکید بیشتر بر ترک عموم لذّات دنیوی و از بین بردن شهوت است؛ از این رو، رهبانیت در قرن 4 و 5 در این آیین به وجود آمد. زنان راهبه مسیحی با رعایت عفت کامل و حجاب، مشغول خدمت به مردم شدند. (ویل دورانت، 1367: ج1، ص328) . (شایان ذکر است که اکنون مسیحیت، ازدواج را برای تمام مسیحیان مقدس می شمرد وتنها آن را برای پاپ و اسقفهای کلیسا ممنوع میداند).
در انجیل بر وجوب حجاب و پوشش تأکید و پیروانش را به تنزّه از اِعمال شهوت و عفاف فرا خوانده است. در انجیل میخوانیم: زنان جوان خِرد‌اندیش، عفیفه، خانهنشین، نیکو و مطیع شوهران خود باشند. دستورات دینی پاپها و کاردینالهای مسیحی که براساس آن، پوشاندن صورت الزامی و تزیین موی سر و آرایش آن و تنظیم آنها در آیینه و سوراخ کردن گوشها و آویختن گلوبند، خلخال، طلا و دستبند قیمتی، رنگ کردن مو و تغییر صورت ظاهری ممنوع بود. (انجیل، رساله پطرُس رسول، باب سوم، فقره 6 ـ 1).
